Chronic conditions

Definities

Chronische aandoeningen (Langdurige Fysieke Gezondheidsomstandigheden) worden door de Wereldgezondheidsorganisatie gedefinieerd als aandoeningen die gedurende een periode van jaren of decennia voortdurend moeten worden behandeld.


 

Chronische aandoeningen worden vaak gecontroleerd met behulp van medicijnen of andere therapieën. Ze omvatten een breed scala aan gezondheidsaandoeningen, waaronder, volgens de International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (IDC-10) (WHO, 2016International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (IDC-10).):

Bepaalde infectie- en parasitaire ziekten  

II  Gezwellen

III  Ziekten van het bloed en de bloedvormende organen en bepaalde aandoeningen van het immuunsysteem   

Geestelijke en gedragsstoornissen

VII  Ziekten van het oog en adnexa

VIII  Ziekten van het oor en het mastoïden gebied

IX  Ziekten van de bloedsomloop

XI  Ziekten van het spijsverteringsstelsel

XII  Ziekten van de huid en het onderhuidse weefsel

XIII  Ziekten van het bewegingsapparaat en het bindweefsel

XIV  Ziekten van het urogenitaal stelsel

XV  Ziekten ontstaan tijdens zwangerschap, bevalling en kraambed

XVI  Bepaalde omstandigheden die hun oorsprong vinden in de perinatale periode

XVII  Aangeboren afwijkingen, vervormingen en chromosoomafwijkingen

Mogelijke scenario’s en vignetten van lessen Lichamelijke Opvoeding

Disease of the respiratory system Ziekten van de luchtwegen

Paul, 7 jaar oud, heeft sinds zijn geboorte bronchiale astma. Als het gaat om taken waarbij hij moet rennen, gaat hij automatisch op een bankje zitten en stopt hij met bewegen. Zijn vorige leraar lichamelijke opvoeding heeft hem gezegd dat hij geen lange afstanden moet lopen.

Voorbeeld van een op integratie gerichte praktijk
Lees meer
Endocrine, nutritional and metabolic disease Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten

Roberta, 9 jaar oud, is zwaarlijvig. Tijdens de gymnastieklessen en vooral als ze een beweging moet uitvoeren waarbij ze haar eigen lichaamsgewicht moet gebruiken, is Roberta meestal ofwel niet in staat om die uit te voeren, ofwel heeft ze extra ondersteuning van de leraar nodig. Wanneer een demonstratie voor de klas nodig is, wordt ze angstig.

Voorbeeld van een op integratie gerichte praktijk
Lees meer
Endocrine, nutritional and metabolic disease (2) Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten

Lucy, 9 jaar oud, is recentelijk gediagnosticeerd met diabetes. Haar ouders zijn erg bezorgd over haar gezondheid. Ze is bang om enige vorm van lichamelijke activiteit te beoefenen, maar ze wil deel uitmaken van het team, vooral bij het spelen van wedstrijden

Voorbeeld van een op integratie gerichte praktijk
Lees meer
Disease of the nervous system Ziekten van het zenuwstelsel

Peter, 10 jaar oud, maakt een periode van depressie door. Men denkt dat deze depressie verband houdt met de recente echtscheiding van zijn ouders, waar hij moeite mee heeft. Tijdens de lessen lichamelijke opvoeding is Peter terughoudend in het ondernemen van lichaamsbeweging en presenteert hij een negatieve houding binnen de lessen. Bij het spelen van teamspellen vindt hij het moeilijk om met anderen in contact te komen en als team te werken.

Voorbeeld van een op integratie gerichte praktijk
Lees meer
Ondersteuning , strategieën en aanpassingen
  • Gebruik medische informatie ten aanzien van de betreffende chronische aandoening (voor de kinderen, de leraren en de ouders), bijv. folders met informatie over de positieve effecten van lichamelijke activiteit met bronchiale astma. (AAstma)
  • Zorg ervoor dat de medicatie gemakkelijk toegankelijk is.(A)(DDiabetes)
  • Zorg voor ondersteuning die het mogelijk maakt om zelfstandig preventieve en ontlastende maatregelen te nemen, bijvoorbeeld een mat die kan worden gebruikt als pauzegebied. (A) (D)(OObesitas)
  • Ontwikkel een vriendelijk en ondersteunend ethos binnen de lessen.
  • Zorg voor ruimte voor kinderen om eventueel een time-out te nemen.

 

 

 

 

  • Vermijd etalage effect tijdens het oefenen, laat kinderen bijvoorbeeld leerresultaten in kleine groepen demonstreren.
  • Leer kinderen hoe ze hun grenzen kunnen begrijpen en hoe ze zichzelf effectief kunnen evalueren.
  • Gebruik differentiatie om kinderen aan te moedigen hun eigen moeilijkheidsgraad te kiezen en tegelijkertijd de uitdaging aan te moedigen.
  • Pas spelletjes en activiteiten aan om ze geschikt te maken voor de ontwikkeling van alle kinderen.
  • Luister naar het kinder. Vertrouw erop dat de kinderen hun beperkingen kennen en steun hen om te peilen waar ze zich prettig bij voelen. Dit in plaats van voor te schrijven wat ze wel of niet kunnen doen om de zelfevaluatie en zelfregulering te versterken.
  • Waardeer diversiteit en denk na over de gelijkheid van ervaring voor alle kinderen.
  • Stimuleer de kinderen om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen gezondheid en medicatiebehoefte. (AAsthma)(DDiabetes)
  • Wees alert op uiterlijke tekenen (bijv. teint, slaperigheid, reactievermogen, ademhalingsstroom, transpiratie). (A) (D) (OObesity)
  • Herken en steun strategieën om te voldoen aan individuele behoeften zoals aanbevolen door het kind, zijn familie/verzorger en andere professionals. Deze kan het gebruik van ICT omvatten, de implementatie van een time-out kaart (die het mogelijk maakt om te pauzeren wanneer dat nodig is). (A) (D) (O)
  • Overweeg om de kenmerken en implicaties van relevante chronische aandoeningen te onderzoeken met alle kinderen (Wees gevoelig om kinderen niet buiten de boot te laten vallen.). (A) (D) (O)
  • Stimuleer peer support.
  • Vraag het kinder wat voor soort steun het nodig heeft.
  • Bouw vertrouwen op zodat kinderen om hulp kunnen vragen.
  • Vermijd groepsdruk en bied individuele leermogelijkheden als alternatief.
Voorbeelden van “good practice” in inclusief onderwijs in Lichamelijke Opvoeding
Ziekten van de luchtwegen

Voor het begin van een ren spel kondigt de leraar de groep aan dat het spel erg vermoeiend kan zijn zonder enige bewegingspauze.

Paul, die astma heeft, heeft de leraar meegedeeld dat hij ondersteuning nodig heeft en dus samen met de leraar regelmatig pauzes inroostert. Beiden regelen een handsignaal voor de duur van het spel, wat duidt op een geïndividualiseerde pauze, waarbij Paul langzaam om de zaal heen loopt voordat hij het spel weer meespeelt.

Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten

Roberta is zwaarlijvig. De leraar stelt voor dat ze bij het springen op een grote trampoline altijd een korte pauze inlast als ze voelt dat ze het nodig heeft. Dit bijvoorbeeld  door drie rondjes om de trampoline heen te lopen. De klasgenoten bouwen een trap van kastdelen voor de trampoline voor Roberta, maar alle kinderen mogen hem gebruiken. Dit dient als hulpmiddel bij het verlaten van de trampoline, omdat het voor Roberta moeilijk is om zonder hulp van de trampoline af te dalen. Daardoor kan ze de taak op de trampoline uitvoeren zonder dat ze regelmatig hulp nodig heeft van de docent.

(De hierboven genoemde inclusieve praktijken zijn gebaseerd op voorbeelden in UK NRW, 2016, p. 77)

Endocriene, voedings- en stofwisselingsziekten

Het is belangrijk om te onthouden (niet alleen voor de lerares maar voor de hele klas) dat iedereen anders is en dat wat voor de ene leerling met diabetes zou kunnen werken, misschien niet voor een andere leerling werkt. Het is ook belangrijk om te beseffen dat het beheersen van diabetes gepaard gaat met een nauwgezette controle van de voedselinname, insulinegebruik  en lichaamsbeweging, en dat het na de eerste diagnose een proces van vallen en opstaan kan zijn om de juiste balans te vinden. Om inzicht te krijgen in Lucy en haar diabetes, spreekt  de lerares af met Lucy, haar ouders/verzorgers en de gespecialiseerde diabetesverpleegkundige, indien beschikbaar. Door dit gesprek worden de kenmerken en risico’s van de diabetes en de voordelen van fysiek actief zijn in kaart gebracht: verlaging van de bloeddruk, verlaging van het vetgehalte in het bloed, gezond houden van het hart en mogelijk helpen bij het verbeteren van de bloedsuikerspiegel (ook wel bloedglucose genoemd). Met deze uitwisseling in het achterhoofd introduceert de lerares het spel “kinball“. Het spel is minder fysiek belastend en moedigt teamwerk aan, zodat er een situatie kan ontstaan waarin Lucy zich prettig voelt om aan lichaamsbeweging te doen. De lerares en Lucy kunnen daarom de keuze bespreken en tijdens de gymlessen regelmatig met elkaar communiceren om haar te ondersteunen bij het monitoren van hoe ze zich voelt. De lerares zorgt ervoor dat ze weet waar de medicatie wordt bewaard en dat deze direct beschikbaar is. Afhankelijk van de ernst van de diabetes of het stadium van de diagnose kan het gepast zijn om binnen de lessen lichamelijke opvoeding een onderwijsassistent of ouder/verzorger aanwezig te laten zijn. Dit kan samen met het kind en de ouder/verzorger worden bepaald.

Ziekten van het zenuwstelsel

Omdat Peter van zwemmen houdt, gebruikt de leraar deze interesse om hem meer te betrekken bij de lessen lichamelijke opvoeding. De leraar stelt voor om waterspelletjes te spelen, bijvoorbeeld een aangepast waterpolospel in ondiep water. Dit stelt de leerkracht in staat om te zien hoe Peter met het team omgaat binnen een context van fysieke activiteiten waar hij zich meer op zijn gemak voelt. De docent moedigt Peter aan om actief te spelen omdat hij een goede zwemmer is en als gevolg daarvan ervaart hij succes door het scoren van doelpunten. Het gevoel van succes vergroot Peter’s zelfvertrouwen en maakt het makkelijker voor hem om met zijn team om te gaan. Peter en de leraar kunnen dan samenwerken om te bouwen aan Peter’s toenemende vertrouwen om deel te nemen aan andere teamspellen.

Literatuur

Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung (Ed.) [n. d.]

Chronische Erkrankungen als Problem und Thema in Schule und Unterricht. Handreichung für Lehrerinnen und Lehrer der Klassen 1 bis 10 (Reihe Gesundheitserziehung und Schule). [Chronic diseases as a problem and issue in school and teaching. Guidance for teachers in grades 1 to 10 (series Health Education and School)]. Köln.

  • GERMANY:Informatie over chronische ziekten en suggesties voor het omgaan met chronisch zieke kinderen en jongeren op school en voor het bespreken van ziekten in groep 1 tot en met 8. Het is het primaire doel van het boekje om leraren meer vertrouwen te geven in de omgang met kinderen met een chronische aandoening en in klassen waar een leerling met een chronische aandoening moet worden opgenomen.
Lees meer

Durlach, F.-J., Kauth, T., & Lang, H. (2006).
Journal of Physical Education, Recreation & Dance

Das chronisch kranke Leerling im Schulsport – Handreichung für Sportlehrerinnen, Sportlehrer und Eltern. Stuttgart: Ministerium für Kultur, Jugend und Sport Baden-Württemberg.

  • GERMANY:Helaas worden kinderen en jongeren met chronische aandoeningen zoals astma, epilepsie, diabetes mellitus en hartafwijkingen vaak vrijgesteld van schoolsport omdat veel ouders en leraressen zich zorgen maken over het vermogen van kinderen en jongeren om te bewegen en te spelen. Het boekje geeft richtlijnen voor inclusieve praktijk voor zowel leraressen als ouders op het gebied van lichamelijke opvoeding.
Lees meer

UK NRW (Unfallkasse Nordrhein-Westfalen) (2016).

Gemeinsames Lernen im Schulsport. Inklusion auf den Weg gebracht. Band 1 – Grundlagen [Joint learning in school sports. Inclusion brought on the way. vol. 1 – Basics] (Prävention in NRW, no. 71). Düsseldorf:UK NRW.

 

  • GERMANY: Hoofdstuk 6: Leerlingen met een gezondheidscrisis en/of een chronische ziekte
Download PDF

Žnidarec Čučković, A. (2018).

Inclusive and innovative approaches to physical education and sports training. Good practice handbook for the sports movement. Strasbourg: Council of Europe Publishing.

  • Council of Europe: Aanbevelingen op basis van een inclusieve aanpak in de lichamelijke opvoeding en de sport. Het idee van de publicatie is om leerkrachten in de lessen lichamelijke opvoeding te laten zien hoe ze naar inclusieve aspecten kunnen kijken en wat de basisprincipes zijn van inclusie in de lichamelijke opvoeding.

Lees meer
Relevante Bronnen

The Global Asthma Report 2014

Internationaal, geeft algemene informatie over astma met gegevens en statistieken. Het doel is om het bewustzijn over astma te vergroten.

Walker, T. J., & Reznik, M. (2014)

Dit artikel presenteert de reguliere lichamelijke activiteit (PA) als een belangrijk onderdeel van de behandeling van pediatrische astma. Niet veel studies hebben onderzocht hoe de behandeling van astma op school de PA beïnvloedt vanuit het perspectief van kinderen. Het doel van deze studie was het onderzoeken van de perceptie van kinderen van de invloed van de behandeling van astma op PA op school

Hessisches
Kultusministerium
(Ed.) (2015). Sportunterricht inklusive

Entwickeln, Planen, Durchführen [Inclusive physical education: Developing, planning, implementing]. Frankfurt: Hessisches Kultusministerium. 
 GERMANY, best practice examples, can be ordered online.

Source
(International online resource
centre on disability and inclusion)

Internationaal, de bronnen omvatten praktische gidsen, handleidingen en casestudies voor praktijkmensen, leerkrachten, ouders en kinderen in de schoolgaande leeftijd. Het werd samengesteld en herzien in samenwerking met het Enabling Education Network (EENET).

UK NRW
(Unfallkasse Nordrhein-Westfalen)
(Ed.) (2017)

Gemeinsames Lernen im Schulsport. Inklusion auf den Weg gebracht. Band 2 – Praxisbeispiele [Joint learning in school sports. Initiating inclusion. vol. 2 - Practical examples]. Düsseldorf: UK NRW.

Download PDF
Organisaties
null

De vereniging van mensen met diabetes in Slowakije

null

Een organisatie die werkt aan bewustmaking, verbetering van de zorg en hulp, ondersteuning en informatie biedt aan mensen met diabetes en hun families in heel Schotland

null

Deze website en de bijbehorende websites voor de gemeentelijke gezondheidsdiensten geven informatie over chronische aandoeningen.

null

Een organisatie die zich inzet voor het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van mensen met astma in Schotland

null

Bijscholingsproject van de deelstaat Beieren, Duitsland. Leraren van reguliere scholen krijgen inzicht in het werken met heterogene groepen.

null

Voortgezet onderwijsproject van de deelstaat Rheinland-Pfalz, Duitsland. De doelgroep zijn leraren van de lagere en middelbare scholen, ondersteund door het Ministerie van Onderwijs in Mainz, de directie Toezicht en Dienstverlening, het Pedagogisch Staatsinstituut Speyer en het Ongevallenfonds Andernach

null

De activiteiten van deze stichting zijn gericht op het ondersteunen van een inclusieve omgeving op Slowaakse scholen. Ze bieden onderwijs en materiaal voor leraren om inclusieve praktijken op scholen te kunnen implementeren.

Condities die verband hebben met deze extra behoefte

Acquired Immunodeficiency Syndrome (AIDS)

Adverse Childhood Experiences

Arthritis

Asthma (A)

Cancers

Chronic Fatigue Syndrome

Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)

Depression (DE)

Diabetes (D)

Fragile X syndrome

Heart conditions

Human Immunodeficiency Virus (HIV)/

Irritable Bowel Syndrome

Multiple Sclerosis

Psycho-social factors

Erworbenes Immunschwächesyndrom (AIDS)

Unerwünschte Kindheitserfahrungen

Arthritis

Asthma (A)

Cancers

Chronic Fatigue Syndrome

Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD)

Depression (DE)

Diabetes (D)

Fragile X syndrome

Heart conditions

Human Immunodeficiency Virus (HIV)/

Irritable Bowel Syndrome

Multiple Sclerosis

Psycho-social factors

Referenties
  • Allen, P. J., Vessey, J. A., Schapiro, N. (2009). Primary Care of the Child with a Chronic Condition. St. Louis/Missouri: Elsevier Health Sciences.
  • Durlach, F.-J., Kauth, T. & Lang, H. (2006). Das chronisch kranke Leerling im Schulsport – Handreichung für Sportlehrerinnen, Sportlehrer und Eltern [The chronically ill child in school sport – handout for physical education teachers and parents]. Stuttgart: Ministerium für Kultur, Jugend und Sport Baden-Württemberg.
  • Kennedy, P. (Ed.) (2012). The Oxford Handbook of Rehabilitation Psychology. Oxford University Press.
  • Nolte, E. & McKee, M. (2008). Caring for People with Chronic Conditions: A Health System Perspective (European Observatory on Health Systems and Policies series). New York: McGraw-Hill Education.
  • Perrin, J. M. (2002). Health services research for children with disabilities. Milbank Quaterly, 80(29), 303–324.
  • Perrin, J. M., Bloom, S. R. & Gortmaker, S. L. (2007). The increase of childhood chronic conditions in the United States. The Journal of the American Medical Association, 297(24), 2755–2759.
  • Stein, R. E. & Silver, E. J. (1999). Operationalizing a conceptually based non-categorical definition: A first look at US children with chronic conditions. Arch Pediatr Adolesc Med, 153, 68–74.
  • Steinki, J., Kauth, T. & Ulbrich, U. (2001). Die Förderung des Schulsports als Mittel zur Gesundheitsprävention – eine wichtige Aufgabe des Leerlinger- und Jugendarztes [The promotion of school sports as a means of health prevention – an important task of the pediatrician]. Leerlinger und Jugendarzt, 32, 562–568.
  • Thornton JS, Fremont P, Khan K, Poirier P, Fowles J, Wells GD, et al. Physical activity prescription: a critical opportunity to address a modifiable risk factor for the prevention and management of chronic disease: a position statement by the Canadian academy of sport and exercise medicine. Br J Sports Med. 2016;50(18):1109–1114. doi: 10.1136/bjsports-2016-096291.
  • Tremblay MS, Warburton DE, Janssen I, Paterson DH, Latimer AE, Rhodes RE, et al. New Canadian physical activity guidelines. Appl Physiol Nutr Metab. 2011;36(1):36–46. doi: 10.1139/H11-009.
  • UK NRW (Unfallkasse Nordrhein-Westfalen) (Ed.) (2016). Gemeinsames Lernen im Schulsport. Inklusion auf den Weg gebracht. Band 1 – Grundlagen [Joint learning in school sports. Inclusion brought on the way. vol. 1 – Basics] (Prävention in NRW, no. 71). Düsseldorf: UK NRW. Download PDF